Sta je op het punt om een sportclub, buurtvereniging of goed doel op te richten? Dan is de keuze tussen een vereniging en een stichting een belangrijke eerste stap. Maar welke rechtsvorm past het beste bij jouw initiatief? Beide hebben hun eigen regels, voordelen en valkuilen. Hieronder leg ik je helder en eenvoudig uit wat de verschillen zijn, zodat jij met een gerust hart de juiste keuze kunt maken.

Vereniging = samenwerking met leden

Een vereniging kies je wanneer je samen met anderen activiteiten wilt ondernemen die bijvoorbeeld een maatschappelijk, sportief of cultureel doel dienen. Denk aan een sportclub, buurtvereniging of muziekvereniging. Een belangrijk kenmerk van een vereniging is dat het leden heeft. Deze leden vormen het hart van de organisatie, kiezen het bestuur en hebben inspraak in belangrijke beslissingen. Dit maakt een vereniging democratisch van aard, maar zorgt er ook voor dat de besluitvorming soms wat langer kan duren, omdat er rekening gehouden moet worden met de mening van de leden.

Stichting = gericht op een ideëel doel

Een stichting heeft een ander karakter. Het is vooral bedoeld voor organisaties die zich inzetten voor een ideëel doel, zoals het steunen van een goed doel of het uitvoeren van maatschappelijke projecten. Het grote verschil met een vereniging is dat een stichting geen leden heeft. Het bestuur neemt hier alle beslissingen, wat ervoor zorgt dat besluitvorming vaak sneller kan verlopen. Omdat de stichting geen leden heeft, heeft het ook een minder democratische structuur. Het bestuur is immers de enige beslissingsbevoegde partij.

Oprichting en aansprakelijkheid

Een ander belangrijk verschil tussen beide rechtsvormen zit in de oprichting. Voor het oprichten van een stichting is het verplicht om naar de notaris te gaan. De notaris stelt een oprichtingsakte op en zorgt ervoor dat de stichting wordt ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KVK). Dit is nodig om de stichting officieel rechtspersoonlijkheid te geven, zodat de bestuursleden niet persoonlijk aansprakelijk zijn voor eventuele schulden en zodat de stichting een bankrekening kan openen.

Bij een vereniging is het inschakelen van een notaris niet verplicht. Je kunt een vereniging oprichten zonder notariële akte, maar dit wordt afgeraden. Zonder een notariële akte en inschrijving bij de KVK zijn de bestuurders namelijk hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele schulden van de vereniging. Ook is het in zo’n geval niet mogelijk om een bankrekening te openen.

Door de statuten van de vereniging officieel vast te leggen bij de notaris en de vereniging in te schrijven bij de KVK, kun je deze persoonlijke aansprakelijkheid voorkomen (tenzij er sprake is van wanbestuur) en zorgen dat er wel een bankrekening op naam van de vereniging kan worden geopend.

Voor- en nadelen op een rij:

Vereniging: Heeft leden die het bestuur kiezen en invloed hebben op beslissingen. Dit maakt de organisatie democratisch, maar besluitvorming kan meer tijd kosten. Oprichting via de notaris is niet verplicht, maar gezien het bovenstaande wel aan te raden.

Stichting: Heeft geen leden, alleen een bestuur dat de beslissingen neemt. Dit maakt besluitvorming sneller, maar de organisatie minder democratisch. Oprichting via de notaris is verplicht en zorgt voor bescherming van het bestuur tegen persoonlijke aansprakelijkheid.

Welke vorm past bij jouw doel?

Het kiezen van de juiste rechtsvorm hangt af van jouw plannen. Wil je samen met anderen activiteiten organiseren en wil je dat iedereen inspraak heeft? Dan is een vereniging de juiste keuze. Als je echter een specifiek doel wilt nastreven zonder de noodzaak van leden, dan is een stichting mogelijk geschikter.

Hulp nodig?

Heb je nog vragen over de oprichting van een vereniging of stichting? Of wil je zeker weten dat je goed bent voorbereid? Neem gerust contact met mij op voor een vrijblijvend gesprek!

Carolien
Kandidaat-notaris
Specialist Ondernemingsrecht